Γλείφουν εκεί που έφτυναν
Κορυφαίο στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας συμβούλευε τους πολιτευτές που ήθελαν να ενταχθούν στο κόμμα να γράψουν στο βιογραφικό τους ότι είχαν περάσει ένα φεγγάρι από το ΠΑΣΟΚ. Θα έχουν, τους έλεγε, περισσότερες πιθανότητες να γίνουν δεκτοί στις τάξεις της παράταξης και να είναι υποψήφιοι βουλευτές. Οι πρώην, ειδικότερα όσοι και όσες προέρχονται από εχθρικά κόμματα, έχουν καλύτερη τύχη από τους νυν. Η πραγματικότητα συνηγορεί υπέρ αυτής της προσέγγισης. Και στην κυβέρνηση και σε διοικητικές θέσεις και στο κόμμα, σε επιτελικούς ρόλους βρίσκονται παράγοντες που στο παρελθόν ήταν στο ΠΑΣΟΚ, στη συνέχεια αποχώρησαν, έμειναν για λίγο εκτός μαχόμενης πολιτικής, μπήκαν στη Νέα Δημοκρατία, έγιναν οι πιο φανατικοί οπαδοί της Δεξιάς και ορκισμένοι εχθροί του κόμματος από το οποίο προέρχονται. Ο γενιτσαρισμός είναι ο όρος που με ακρίβεια τους περιγράφει.
Πάντοτε υπήρχαν αυτά. Η μετακίνηση από το ένα κόμμα στο άλλο δεν είναι κάτι πρωτοφανές. Κάποιοι (ες) άλλαξαν στρατόπεδο επειδή κατά δήλωσή τους άλλαξαν ιδέες, υποστηρίζοντας πως ό,τι πίστευαν μέχρι τότε, ό,τι τους συνεπήρε, τους γοήτευσε, τους έκανε να στρατευτούν και να δώσουν το είναι τους, δοκιμάστηκε, απέτυχε και δεν υπάρχει περίπτωση να αναγεννηθεί. Κάποιοι (ες) -μάλλον οι περισσότεροι (ες)- επειδή έβλεπαν ότι αν παρέμεναν στο κόμμα της πρώτης επιλογής τους το πολιτικό μέλλον τους θα είναι μεσίστιο, μεταπήδησαν σε διπλανά σχήματα για να μείνουν στο παιχνίδι. Ορισμένοι εξ αυτών ήταν ανεπάγγελτοι, άρα δεν είχαν άλλη διέξοδο, μερικοί ήταν επαγγελματίες οπορτουνιστές. Το επιχείρημά τους για να δικαιολογήσουν τη μεταστροφή τους; Μόνον οι νεκροί και οι δογματικοί δεν μετακινούνται. Οι νεκροί γιατί δεν μπορούν, οι δογματικοί γιατί αρνούνται να μπουν σε λογική αναστοχασμού που θα τους οδηγήσει σε μελαγχολία και φοβούνται ότι αν ξεβολευτούν θα καταρρεύσει το σύμπαν τους.
Οπως έχει δείξει η Ιστορία, η συνήθης διαδρομή σε πολλές περιπτώσεις είναι από την Αριστερά προς τη Δεξιά. Το αντίθετο είναι σπάνιο. Και εδώ και σε άλλες χώρες όπου η Αριστερά, και στην κομμουνιστική και στη ριζοσπαστική και στην ευρωκομμουνιστική εκδοχή της, έχει πλούσια παράδοση. Ρίξτε μια ματιά στο στελεχικό δυναμικό μερικών ελληνικών κομμάτων και θα το διαπιστώσετε. Πρόσωπα που ξεκίνησαν από το ΚΚΕ, που έδωσαν αγώνες για την υπεράσπιση του υπαρκτού «σοσιαλισμού», με απόψεις στα πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα που δεν διαπραγματεύονταν, που δεν σήκωναν μύγα στο σπαθί τους, που μιλούσαν για επανάσταση και μετωπική ρήξη με τις δυνάμεις του καθεστώτος, που ήταν στην πρώτη γραμμή στις κινητοποιήσεις, που η προσωπική ζωή τους άρχιζε και τελείωνε στα κομματικά γραφεία, σήμερα κάνουν καριέρα αλλού και μπόλικοι απ’ αυτούς γλείφουν εκεί που έφτυναν. Υπάρχουν βεβαίως και ακραία παραδείγματα. Στην Ελλάδα στελέχη του κομμουνιστικού κινήματος με πλάκα τα γαλόνια στις μάχες κατά του συστήματος, που κυνηγήθηκαν με μανία από τους ταξικούς αντιπάλους τους, έφτασαν στο σημείο όχι μόνο να απορρίψουν και να κατεδαφίσουν αυτά που υπηρετούσαν, αλλά να δουλέψουν για λογαριασμό της χούντας και να καταδιώξουν χωρίς έλεος πρώην συντρόφους τους.
Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, το ΠΑΣΟΚ έγινε ο χώρος υποδοχής αριστερών ψηφοφόρων. Το πρόγραμμά του, οι επαγγελίες του, οι στόχοι που έβαζε, το χάρισμα του ιδρυτή του, οι υποσχέσεις του για κυβέρνηση συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων, το πάθος των μελών του για αλλαγές παντού, εκδημοκρατισμό, εκσυγχρονισμό και η προοπτική για μιαν άλλη Ελλάδα με μια κυβέρνηση που θα αγωνιστεί για να περιορίσει τις ανισότητες, που θα βάλει χέρι στην απληστία των εχόντων, που θα προστατεύσει τους αδύναμους, θα ενισχύσει το εισόδημα των υποτελών τάξεων, θα ασκήσει υπερήφανη και ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, έκαναν τον κόσμο που ανήκε στην Αριστερά και ήταν στο περιθώριο τη μετεμφυλιακή περίοδο, να το εμπιστευτεί, να το στηρίξει και να συγχωρήσει λάθη, αστοχίες, εκπτώσεις, ακόμα και τις θεαματικές κωλοτούμπες τις οποίες ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε δικαιολογήσει με την περίφημη φράση του «το κόμμα είναι για το επιθυμητό, η κυβέρνηση για το εφικτό». Την αντίστροφη πορεία, δηλαδή από το ΠΑΣΟΚ προς την Αριστερά, είχαμε από το 2012 μέχρι το 2019.
Τη θέση του ΠΑΣΟΚ πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ. Εγινε ο χώρος υποδοχής της κοινωνικής δυσφορίας, η εναλλακτική λύση στον συναινετικό δικομματισμό. Αυτού του τύπου οι μετακινήσεις είναι εντός των ορίων. Από την Αριστερά στη Σοσιαλδημοκρατία και το αντίστροφο δεν προκαλεί έκπληξη. Δεν έχουμε ιδεολογική μετάλλαξη γιατί οι χώροι είναι σε γενικές γραμμές συγγενείς πολιτικά. Τα τελευταία χρόνια όμως πρώην πρωτοκλασάτοι παράγοντες του ΠΑΣΟΚ μετακομίζουν στη Δεξιά. Αυτό πρέπει να προβληματίσει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ (άραγε το ρεύμα με ροή προς τη Δεξιά έχει στερέψει;), να πιστωθεί φυσικά στον κ. Μητσοτάκη, αλλά να θορυβήσει τα ιστορικά στελέχη της Ν.Δ. γιατί δικαιώνεται ο Αντ. Σαμαράς, ο οποίος έχει πει ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι της Νέας Δημοκρατίας, αλλά του Μητσοτάκη.
Ανάγωγα
Μπεζαλέλ Σμότριτς, υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ: «Εχουμε υποβάλει στον πρόεδρο Τραμπ ένα business plan. Πληρώσαμε πολλά γι’ αυτόν τον πόλεμο, οπότε πρέπει να μοιράσουμε τα ποσοστά από τις μελλοντικές πωλήσεις των ακινήτων στη Γάζα. Δεν αστειεύομαι καθόλου - τελειώσαμε με τη φάση της κατεδάφισης που είναι πάντα η πρώτη φάση σε κάθε αστική ανάπλαση, και τώρα πρέπει να χτίσουμε. Αυτό είναι πολύ φτηνότερο».
Δεν υπάρχουν σχόλια