Μάστιγα οι άσκοπες κλήσεις στο ΕΚΑΒ - «Μπορεί να καθυστερήσει σοβαρό συμβάν»

21/09/2025 08:52

«Δεσμεύουν πολύτιμους πόρους χωρίς να υφίσταται ανάγκη»

Του Δημήτρη Κετικίδη | Από την έντυπη έκδοση «Τύπος Θεσσαλονίκης»

Σε μάστιγα έχει εξελιχθεί το πρόβλημα των άσκοπων κλήσεων στο ΕΚΑΒ, για περιστατικά τα οποία δεν χρήζουν άμεσης επέμβασης, με αποτέλεσμα να δεσμεύονται ασθενοφόρα και προσωπικό.

Ο «Τύπος Θεσσαλονίκης» επικοινώνησε με τον κ. Χρήστο Νεστορίδη, διασώστη και μέλος του Σωματείου Εργαζομένων ΕΚΑΒ 2 Θεσσαλονίκης, ο οποίος τόνισε πως «οι άσκοπες κλήσεις προς το ΕΚΑΒ αποτελούν σημαντικό ποσοστό του συνολικού όγκου περιστατικών που καλούμαστε να διαχειριστούμε καθημερινά. Συχνά πρόκειται για περιστατικά που αφορούν, ενδεικτικά, εμπύρετο, κοιλιακό άλγος ή υπέρταση. Παράλληλα, υπάρχουν περιπτώσεις όπου δεν συντρέχει επείγον πρόβλημα υγείας, αλλά ο ασθενής αδυνατεί να μετακινηθεί μόνος του και απαιτείται η χρήση του ειδικού εξοπλισμού μεταφοράς που διαθέτουμε. Σε τέτοια περιστατικά δεν πραγματοποιούμε ιατρικές παρεμβάσεις, ωστόσο καλούμαστε να επέμβουμε, καθώς η διακομιδή τους είναι αδύνατη με άλλο τρόπο».

«Όλα αυτά τα περιστατικά δεσμεύουν πολύτιμους πόρους του ΕΚΑΒ, χωρίς να υφίσταται ανάγκη για επείγουσα ιατρική παρέμβαση. Στο εξωτερικό, αντίστοιχες περιπτώσεις κατευθύνονται αρχικά σε ειδικά τηλεφωνικά κέντρα, τα οποία παραπέμπουν τους πολίτες σε εξειδικευμένες δημόσιες υπηρεσίες μεταφοράς ατόμων που χρειάζονται ειδικό εξοπλισμό, χωρίς όμως να απαιτείται επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα» συμπλήρωσε ο κ. Νεστορίδης.

Σύμφωνα με τον κ. Νεστορίδη, πολλοί πολίτες καλούν το ΕΚΑΒ θεωρώντας ότι αν μεταφερθούν με ασθενοφόρο, θα έχουν προτεραιότητα κατά την προσέλευση στο νοσοκομείο.

«Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Σε όλα τα εφημερεύοντα νοσοκομεία λειτουργεί τμήμα διαλογής (triage), το οποίο στελεχώνεται από ιατρό ή νοσηλευτή και καθορίζει την προτεραιότητα εξέτασης με αποκλειστικό κριτήριο τη σοβαρότητα του προβλήματος υγείας και όχι το μέσο μεταφοράς» υπογράμμισε.

«Τέλος, παρατηρείται η λανθασμένη αντίληψη ότι το ασθενοφόρο αποτελεί ένα είδος δημόσιου μέσου μεταφοράς που εξασφαλίζει δωρεάν πρόσβαση στο νοσοκομείο. Το ΕΚΑΒ πράγματι είναι δημόσιος φορέας που παρέχει δωρεάν υπηρεσίες, η διαφορά όμως έγκειται στο γεγονός ότι δεν λειτουργεί ως μέσο απλής μετακίνησης» συμπλήρωσε ο κ. Νεστορίδης.

«Για όλους τους παραπάνω λόγους, είναι αναγκαίο να γίνεται λελογισμένη χρήση των υπηρεσιών του ΕΚΑΒ, ώστε να διασφαλίζεται η άμεση διαθεσιμότητα και η ανταπόκριση σε πραγματικά επείγοντα περιστατικά, όπου η έγκαιρη παρέμβασή μας μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για τη ζωή και την υγεία των ασθενών.

Τα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ δεν είναι απεριόριστα ούτε σταθμεύουν σε κάθε διασταύρωση. Όταν απασχολούνται με κλήσεις που δεν είναι επείγουσες, υπάρχει κίνδυνος να μην είναι διαθέσιμο όχημα για σοβαρά περιστατικά που απειλούν άμεσα τη ζωή» πρόσθεσε.

Ο ίδιος σχολίασε χαρακτηριστικά ότι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, θα πρέπει να γίνει ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών, να ενισχυθεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, να παρθούν θεσμικά μέτρα όπως η θέσπιση κανονισμών που αποθαρρύνουν την άσκοπη χρήση, να γίνει εκπαίδευση των πολιτών σε πρώτες βοήθειες και να ενισχυθεί συνολικά το ΕΣΥ.

Όσον αφορά το αν υπάρχει πρόβλεψη για κυρώσεις σε βάρος όσων καλούν άσκοπα το ΕΚΑΒ, ο κ. Νεστορίδης δήλωσε πως «στην Ελλάδα δεν υφίσταται προς το παρόν συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο.

Στο ΕΚΑΒ εφαρμόζεται αυστηρή διαδικασία διαλογής κλήσεων (triage). Εάν εκτιμηθεί ότι η πάθηση δεν απειλεί τη ζωή του ασθενή, ενημερώνεται ότι ενδέχεται να υπάρξει καθυστέρηση στην αποστολή ασθενοφόρου· ωστόσο, η διακομιδή δεν μπορεί να αρνηθεί.

Αντίθετα, σε αρκετές χώρες του εξωτερικού λειτουργούν τηλεφωνικά κέντρα, στα οποία οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται για ιατρικά ζητήματα που δεν είναι απειλητικά για τη ζωή τους, λαμβάνοντας άμεσα οδηγίες από ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό. Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα.

Σε ορισμένες χώρες, προβλέπονται κυρώσεις σε περιπτώσεις καταχρηστικής κλήσης ασθενοφόρου.

Εάν διαπιστωθεί στο νοσοκομείο ότι δεν υπήρχε πραγματική ανάγκη, το κόστος της διακομιδής χρεώνεται στον ασφαλιστικό φορέα ή απευθείας στον ασθενή. Μία αντίστοιχη ρύθμιση θα μπορούσε να εξεταστεί και για την Ελλάδα, αφού πρώτα προηγηθεί μια εκτενής καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, ώστε να εμπεδωθεί η υπεύθυνη χρήση του 166» είπε.

Για το αν έχει τύχει να καθυστερήσει το ΕΚΑΒ να βρεθεί σε σοβαρό περιστατικό, λόγω άσκοπης κλήσης, ο κ. Νεστορίδης υποστήριξε:

«Τα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ δεν είναι απεριόριστα. Όταν καταχρώνται οι υπηρεσίες και δεσμεύονται για περιστατικά που δεν είναι επείγοντα, μπορεί να επηρεαστούν οι χρόνοι ανταπόκρισης σε πραγματικά σοβαρά συμβάντα. Ως επακόλουθο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η άφιξη ασθενοφόρου σε ασθενείς που βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο ζωής μπορεί να καθυστερήσει, αυξάνοντας τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών ή απώλειας ζωής».

Τέλος, για το αν είναι επαρκές το προσωπικό του ΕΚΑΒ Θεσσαλονίκης είπε:

«Η στελέχωση του ΕΚΑΒ Θεσσαλονίκης αποτελεί διαχρονικό και κρίσιμο ζήτημα, καθώς επηρεάζει άμεσα την ποιότητα και την ταχύτητα παροχής υπηρεσιών επείγουσας προνοσοκομειακής ιατρικής φροντίδας.

Η Θεσσαλονίκη, με πληθυσμό που πλησιάζει τους 1.100.000 κατοίκους μαζί με τους όμορους δήμους, θα έπρεπε σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα, να διαθέτει καθημερινά τουλάχιστον 45 ασθενοφόρα. Με τις τελευταίες προσλήψεις επικουρικού προσωπικού, η επιχειρησιακή δύναμη αναμένεται να φτάσει τα 25 ασθενοφόρα, αριθμός όμως που παραμένει σημαντικά χαμηλότερος σε σχέση με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.

Επιπλέον, η περιοχή ευθύνης του ΕΚΑΒ Θεσσαλονίκης δεν περιορίζεται μόνο στον αστικό ιστό της πόλης, αλλά εκτείνεται στην ευρύτερη περιφέρεια, από την Επανομή έως την Ασπροβάλτα, και από τον Σοχό ως τα Κουφάλια. Οι υπηρεσίες του ΕΚΑΒ πρέπει να μπορούν να καλύπτουν επαρκώς ολόκληρη αυτή την έκταση, διασφαλίζοντας την έγκαιρη και αποτελεσματική βοήθεια προς κάθε πολίτη που τη χρειάζεται.

Πολλά ασθενοφόρα των Κέντρων Υγείας της Θεσσαλονίκης, τα οποία στο παρελθόν στελεχώθηκαν με πληρώματα ασθενοφόρων, διασώστες ή οδηγούς, σήμερα υπολειτουργούν ή δεν λειτουργούν καθόλου. Ως αποτέλεσμα, το κύριο βάρος της προνοσοκομειακής φροντίδας επωμίζεται το ΕΚΑΒ, το οποίο καλείται να καλύψει ένα ιδιαίτερα εκτεταμένο γεωγραφικό εύρος. Η κάλυψη ενός τόσο μεγάλου δικτύου χωρίς την απαραίτητη στελέχωση θέτει σε δοκιμασία τόσο το προσωπικό όσο και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ο στόλος των ασθενοφόρων ανανεώθηκε τα τελευταία χρόνια χάρη σε δωρεές εφοπλιστών και της περιφέρειας, ωστόσο τα οχήματα λειτουργούν ασταμάτητα και καταπονούνται. Η υφιστάμενη κατάσταση είναι οριακή, διότι σε περίπτωση βλάβης ενός οχήματος, το πλήρωμα συχνά μένει χωρίς ασθενοφόρο, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η έγκαιρη ανταπόκριση σε επείγοντα περιστατικά.

Για το λόγο αυτό, είναι αναγκαίες μαζικές αγορές ασθενοφόρων, όπως προβλέπεται από το πρόγραμμα «Αιγίς» του Υπουργείου Υγείας, ώστε ο στόλος να ανανεωθεί γρήγορα και σε επαρκή αριθμό. Παράλληλα, η συντήρηση και επισκευή των οχημάτων αποτελεί σημαντικό παράγοντα, καθώς η υπερφόρτωση του υπάρχοντος στόλου θέτει σε δοκιμασία ακόμη και το πολύ αξιόλογο συνεργείο τεχνιτών που διαθέτει το ΕΚΑΒ.

Η ενίσχυση της στελέχωσης και η ταχεία ανανέωση του στόλου αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας του ΕΚΑΒ και την παροχή υψηλού επιπέδου προνοσοκομειακής φροντίδας προς τους πολίτες».

typosthes.gr