Ο Τσίπρας κυβέρνησε παρά τον ΣΥΡΙΖΑ(;)
Αυτά έζησε, έτσι τα αποφάσισε, με σαφείς νίκες και ήττες, λάθη και θετικά. Το δημοψήφισμα έκρινε την πορεία της χώρας, όσο τραυματικά κι αν το ζήσαμε όλοι τότε. Δίχως αυτό, μάλλον θα ψάχναμε ακόμα ρύθμιση για το χρέος. Η κοινωνία έμεινε όρθια, η χώρα απέφυγε τον διχασμό παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της δεξιάς.
Το πρώτο συμπέρασμα από την «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα, από τα αποσπάσματα και την επαλήθευσή τους από τους πρωταγωνιστές, είναι πως δεν ήταν μόνο ο ίδιος ανέτοιμος για την εξουσία, αλλά και το κόμμα του. Η διαφορά των δύο μερών, που οδήγησε σε ρήξεις σε επεισόδια, με τελευταίο την αποχώρησή του, είναι πως ο ίδιος εξελίχθηκε ταχύτατα από την ανάληψη της πρωθυπουργίας, ενώ πολλοί έμειναν πίσω με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.
Η πρώτη ήταν με τους ιδεοληπτικούς, στα όρια του παραλογισμού. Με εκείνους που πίστευαν πως η πραγματικότητα οφείλει να προσαρμοστεί σε εκείνους και όχι τα σχέδια τους προκειμένου να μεταβάλουν -ναι, αργά και βασανιστικά- την πραγματικότητα στην οποία κλήθηκαν να κυβερνήσουν. Αυτός ο κύκλος έκλεισε εν πολλοίς με τις δεύτερες εκλογές του 2015 και τις αποχωρήσεις Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου, Βαρουφάκη και λοιπών.
Η δεύτερη κράτησε για το σύνολο της διακυβέρνησης, και συνεχίστηκε την περίοδο που ακολούθησε την ήττα του 2019, αλλά και του 2023. Αυτή είναι που έχει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ήταν δεδομένο για εχθρούς και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και του ίδιου, πως ο Αλέξης Τσίπρας ήταν η συγκολλητική ουσία των μερών. Όταν παραιτήθηκε, ήταν κοινή πεποίθηση πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη - διαπίστωση που άλλοι έκαναν χαιρέκακα, και άλλοι με λύπη.
Τα κυβερνητικά κόμματα έχουν ανά πάσα ώρα και στιγμή υποψήφιους δελφίνους, έτοιμους να αναλάβουν τα ηνία και να πάνε την άμαξα μπροστά, στην τροχιά που ελπίζουν πως θα οδηγήσει σε εκλογική νίκη, προς όφελος των πολιτών. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έγινε ποτέ ένα τέτοιο κυβερνητικό κόμμα. Αντιθέτως, όταν ο ίδιος ο ιδρυτής του επιχείρησε να παραδώσει τα ηνία, εισέπραξε τουλάχιστον δύο αρνήσεις. Τα στελέχη του δεν σφετερίστηκαν ποτέ τον αρχηγό τους, δεν διεκδίκησαν ποτέ την εξουσία, αλλά θύμιζαν ανήλικους με αιτήματα προς έναν γονιό.
Πολλές φορές σε συζητήσεις παρομοιάζω την πολιτική πορεία (και την διακυβέρνηση) με ένα αυτοκίνητο που πρέπει να ξεκινήσει από την Αθήνα και να φτάσει στην Κόρινθο. Πρέπει να έχει ρόδες, κινητήρα, καύσιμα, λάδια, καθαριστήρες στα τζάμια και αέρα στα λάστιχα, να έχει ρεζέρβα για την κακή στιγμή, χάρτη κοκ. Σε αυτό το αυτοκίνητο, κανείς δεν ήθελε να οδηγήσει, αλλά όλοι φώναζαν στον οδηγό οδηγίες - με κάποιες από αυτές να ισοδυναμούν με το να ξηλώσουν τις ρόδες και να τις πετάξουν στον γκρεμό, ακόμα και της Δραχμής.
Το πρωτοφανές είναι πως έπασχαν από την ίδια παθολογία και οι νουνεχείς, εκείνοι που δεν ούρλιαζαν αλλά έβαλαν πλάτη - νέοι άνθρωποι που πάλεψαν με τέρατα για να βγει η χώρα από το μνημόνιο που της επέβαλλε το πάρτι της διακυβέρνησης Καραμανλή. «Παιδιά» που ωρίμασαν απότομα, γιατί έπρεπε να φέρουν αποτελέσματα σε εργασιακά και χρηματοδοτικά ζητήματα. Ήταν εκείνοι που διαφύλαξαν κρατικούς και ευρωπαϊκούς πόρους -δεν είχε ΟΠΕΚΕΠΕδες και Χασάπηδες ο ΣΥΡΙΖΑ- και κράτησαν οικογένειες όρθιες διασώζοντας ό,τι μπορούσε να διασωθεί μετά και την αδράνεια της περιόδου Σαμαρά-Βενιζέλου, τότε που η μόνη πρόοδος ήταν πως συναντούσαν την Τρόικα σε ξένη χώρα για να μην έχουν πρόσβαση οι Έλληνες δημοσιογράφοι.
Η άρνηση Αχτσιόγλου και Χαρίτση να πέσουν στην φωτιά της αρχηγίας κατέδειξε πως ποτέ δεν είδαν την διακυβέρνηση με τα μάτια του ενήλικα στην «οικογένεια» του ΣΥΡΙΖΑ. Πάλευαν ως υπουργοί της κυβέρνησής του με εσωτερικά και εξωτερικά θεριά, άλλοτε με νίκες και άλλοτε με πολύ δημόσιες ήττες, αλλά το βλέμμα τους δεν σηκώθηκε ποτέ ψηλότερα από την θέση του υπουργού. Η κεφαλή ήταν αδιαμφισβήτητη με όρους γονικούς, όχι ισότιμους, πολιτικούς. Η άρνηση να αναλάβουν σε ένα μεταβατικό σχήμα, με νομιμοποίηση από την Κοινοβουλευτική Ομάδα και να οδηγήσουν το κόμμα συντεταγμένα στο επόμενο βήμα του, είχε τη ρίζα της στην πολιτική ανωριμότητα. Κάθε φτασμένος πολιτικός θα είχε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, θα είχε το ένστικτο του εμποδιστή που θέλει να υπερπηδήσει το εμπόδιο όσο ψηλό κι αν φαίνεται αρχικά, θα έθετε τους όρους του και θα κατάστρωνε ένα σχέδιο, θα έφτιαχνε την ομάδα του και θα έπεφτε στην φωτιά. Δεν θα έκανε πίσω για κανένα λόγο.
Αυτή η ανετοιμότητα φαίνεται και σε όσα ακολούθησαν την παραίτηση του ιδρυτή του ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιες τάσεις συνέχισαν να φλυαρούν σε επίπεδο φιλολογικού συλλόγου συνταξιούχων μη αναλογιζόμενοι πως κρέμονται ζωές από τα λόγια τους. Άλλοι έσπευσαν να γίνουν προεδρικοί ενός ακόμα πιο ανέτοιμου μάνατζερ που την είδε κληρονόμος σε σήριαλ του Φώσκολου, με τις φωνές του να ακούγονται στους ορόφους κάτω από αυτόν του γραφείου του. Άλλοι έδειξαν ανεξήγητη ανοχή στο παράλογο, μέχρι την αναπόφευκτη πια ασχήμια των γεγονότων στο «πολιτιστικό κέντρο» της Ιεράς Οδού.
Η Αριστερά ίσως χρειαζόταν να διανύσει αυτόν τον κύκλο. Να συγκρουστεί και να διαπομπευθεί δημόσια - δεν τα κρύβει κάτω από χαλιά και πίσω από παραπολιτικά όπως κάνουν στην δεξιά. Κανείς δεν θέλει να θυμάται τους διαλόγους Μεϊμαράκη - Παυλόπουλου, ή τις κατηγορίες που ακόμα ακούγονται για τις εσωκομματικές εκλογές της ΝΔ. Και να ορφανέψει προσωρινά από τον αρχηγό της, να ωριμάσει.
Το μόνο σίγουρο είναι πως το βιβλίο του πρώην Πρωθυπουργού τραβάει μία γραμμή στην μέχρι σήμερα πορεία, με μία περιγραφή των γεγονότων που ουδείς διαψεύδει, και συγχρόνως σε πολύ προσωπικό τόνο από τον Αλέξη Τσίπρα. Αυτά έζησε, έτσι τα αποφάσισε, με σαφείς νίκες και ήττες, λάθη και θετικά. Το δημοψήφισμα έκρινε την πορεία της χώρας, όσο τραυματικά κι αν το ζήσαμε όλοι τότε. Δίχως αυτό, μάλλον θα ψάχναμε ακόμα ρύθμιση για το χρέος. Η κοινωνία έμεινε όρθια, η χώρα απέφυγε τον διχασμό παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της δεξιάς. Κυριάρχησε η αλληλεγγύη, από την Υγεία μέχρι το Μεταναστευτικό παρά την εμπλοκή του τραγικού Πάνου Καμμένου. Ασφαλίστηκαν τα βόρεια σύνορα της χώρας με την Συμφωνία των Πρεσπών, δίχως τις επικίνδυνες και αχρείαστες ακροβασίες που παρακολουθούμε σήμερα στην εξωτερική πολιτική. Η χώρα βγήκε από το Μνημόνιο.
Και κάτι τελευταίο, ως παρένθεση. Ο Αλέξης Τσίπρας αποδεικνύεται πως έχει μία αυτοπειθαρχία που ουδείς μας είχε διαγνώσει. Τα τελευταία αποσπάσματα για τις προσπάθειες διαδοχής του, μπορούσαν να έχουν έρθει στη δημοσιότητα πολύ νωρίτερα - ένας Θεός ξέρει πως αφορμές υπήρξαν. Δεν το έκανε και αυτό λέει πολλά, ειδικά όταν πολλοί, όπως η αφεντιά μου, τον κατηγορούσαν πως δεν φεύγεις έτσι μία πρωία από την καρέκλα. Κλητήρας σε εταιρεία να ήσουν, όφειλες να φροντίσεις για την ομαλή μετάβαση στον επόμενο. Περίμενε δύο χρόνια για να μας απαντήσει πως το προσπάθησε, αλλά εισέπραξε χυλόπιτες, κάνοντας την παραίτηση μονόδρομο μπας και κολυμπήσουν δίχως εκείνον σε ρόλο σωσίβιου και αποδιοπομπαίου τράγου κάθε τρεις και λίγο.
Θα περιμένω με ανυπομονησία να δω την πρόταση του για την διακυβέρνηση της χώρας, πώς θα καταργήσει το αυταρχικό Επιτελικό Κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη, και συγχρόνως θα προτείνει μία δημοκρατική διακυβέρνηση όπου κανείς δεν θα ξηλώνει τα λάστιχα από το αμάξι όταν αυτό βρεθεί ξανά στην Εθνική οδό για Κόρινθο.
Δεν υπάρχουν σχόλια