«Ανέβα στο άλογο και ξεκινάμε»
Τον Αύγουστο του 1974, όταν επέστρεψε ο Ανδρέας Παπανδρέου από την εξορία έκανε τη δήλωση ότι έχουμε αλλαγή ΝΑΤΟϊκής φρουράς. Η φράση προκάλεσε σοκ στο παλιό κατεστημένο που αναλάμβανε πάλι τη διακυβέρνηση της χώρας μετά την επταετία της χούντας, αλλά και προσδοκίες στα λαϊκά στρώματα ότι κάτι διαφορετικό θα έρθει ως πολιτική πρόταση από έναν ηγέτη που είχε δώσει δείγματα γραφής πριν από τη δικτατορία, κυρίως με τη σύγκρουσή του με τη Δεξιά, τις παλιές ελίτ του Κέντρου και με τις επιθέσεις φιλίας στην Αριστερά που τότε εκφραζόταν μέσω της ΕΔΑ αφού το ΚΚΕ ήταν στην παρανομία. Οι πολιτευτές του Κέντρου δεν κατάλαβαν τη διαφοροποίηση του Ανδρέα Παπανδρέου, τον πίεσαν να αναλάβει την ηγεσία της Ενωσης Κέντρου και να συνεχίσει τον δρόμο του πατέρα του. Αυτός το ξέκοψε από την αρχή, ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ και τους κάλεσε να αφήσουν το παρελθόν τους και τις δουλείες που αυτό τους υποχρέωνε να υπηρετούν και να ενταχθούν στη νέα προσπάθεια, βασικός στόχος της οποίας ήταν η αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Δεξιάς και η δημιουργία μιας άλλης Ελλάδας.
Η ιδρυτική διακήρυξη του νέου φορέα που ονομάστηκε κίνημα, ασχέτως αν λειτούργησε ως κόμμα υιοθετώντας τις πρακτικές και την οργανωτική αισθητική των κομμουνιστικών κομμάτων, είχε απ’ όλα και ήταν μια φιλόδοξη προσπάθεια να στεγάσει τις δυνάμεις του προοδευτικού Κέντρου και τους ανέστιους αριστερούς όλων των αποχρώσεων. Στρατηγική; Ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός και η αυτοδιαχείριση. Κοινωνικές αναφορές; Οι μη προνομιούχοι. Ταξικός εχθρός; Η πλουτοκρατία, η ολιγαρχία, το κατεστημένο. Πολιτικές συμμαχίες; Συνεργασία με την πέραν του ΠΑΣΟΚ Αριστερά. Εξωτερική πολιτική; Εξοδος από το ΝΑΤΟ, απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων, αντιαμερικανισμός. Πολιτικοί αντίπαλοι; Η Δεξιά στην Ελλάδα και η ρεφορμιστική σοσιαλδημοκρατία στην Ευρώπη. Οργανωτική δομή; Αυτοοργάνωση. Ηγεσία; Προσωποπαγής.
Το εγχείρημα ξεκίνησε δυναμικά, δημιούργησε ελπίδες ότι θα είναι η εναλλακτική λύση στη συντηρητική παράταξη, αλλά η πρώτη δοκιμασία στις κάλπες δεν ήταν επιτυχής. Απογοήτευση και προβληματισμός. Οχι όμως παραίτηση. Τα μηνύματα από την κοινωνία ήταν ισχυρά. Ο Καραμανλής φρόντισε να «στηρίξει» το ΠΑΣΟΚ χαρακτηρίζοντάς το «Αριστερά της Αριστεράς», δίνοντάς του το διαβατήριο για το ταξίδι του στην ευρύτερη προοδευτική περιοχή και σπρώχνοντας στις τάξεις του τον διάχυτο ριζοσπαστισμό που δεν είχε βρει καταφύγιο ούτε στο Κέντρο ούτε στα δύο κομμουνιστικά κόμματα. Σε επτά χρόνια το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση, εξαφανίζοντας το Κέντρο και κρατώντας την κομμουνιστική Αριστερά στα χαμηλά, αλλά και πρόθυμη να βοηθήσει για να έρθει η αλλαγή και να προχωρήσει σε βάθος.
Εχει καμία σχέση το τότε με το σήμερα; Από πρώτη ματιά, όχι. Οι πολίτες στους καναπέδες, η πολιτική δεν προσελκύει, οι θεσμοί σε κρίση, η δημοκρατική παράταξη πολυδιασπασμένη, γενικευμένο φαινόμενο η αποχή, τα κόμματα είναι σφραγίδες χωρίς παρουσία στους κοινωνικούς χώρους και το μόνο κοινό στοιχείο των δύο περιόδων είναι η κυριαρχία της Δεξιάς. Οπότε γεννάται το ερώτημα: Γιατί τώρα ο Τσίπρας με το βιβλίο του και την ομιλία του στην παρουσίαση της Τετάρτης επανέφερε στο προσκήνιο λέξεις και συνθήματα που παραπέμπουν σε μια άλλη εποχή; Αν εξαιρέσει κανείς τη λέξη σοσιαλισμός και εκείνα για το ΝΑΤΟ και τις βάσεις, σχεδόν όλα τα υπόλοιπα υπάρχουν στις παρεμβάσεις του. Μιλάει για κλεπτοκρατία και ολιγαρχία, για προνομιούχους και μη προνομιούχους, για θηριώδεις ανισότητες, για κοινωνική δικαιοσύνη, για νέο ύφος, νέα γλώσσα, νέα πρόσωπα, για αναπτυξιακό σοκ, για αδέσμευτη εξωτερική πολιτική και νέο πατριωτισμό, για ενότητα των προοδευτικών δυνάμεων, για κίνημα από τα κάτω, για αυτοοργάνωση και για πολλά άλλα.
Εζήλωσε τη δόξα του Ανδρέα Παπανδρέου και επιχειρεί να τον αντιγράψει; Αφελής δεν είναι, άλλωστε ξέρει ότι η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Τότε; Ως επιμελής παρατηρητής της κοινωνικής πραγματικότητας διαπιστώνει ότι: το πολιτικό σύστημα έχει χάσει την ισορροπία του, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, η κοινωνία δυσφορεί, η διαφθορά θάλλει, το σύστημα Μητσοτάκη συμπεριφέρεται σαν να είναι ιδιοκτήτης της χώρας και χρησιμοποιεί παρακρατικές μεθόδους, οι ανισότητες φουντώνουν, η θέση της χώρας στην Ευρώπη στα κρίσιμα οικονομικά μεγέθη είναι στον πάτο, οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τους θεσμούς (Βουλή, κόμματα, Δικαιοσύνη, μέσα ενημέρωσης), τα κόμματα της δημοκρατικής παράταξης δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε για τα στοιχειώδη, ο θυμός μπορεί να δώσει τη θέση του στην απελπισία κι αυτή με τη σειρά της να γίνει το λίπασμα για να αναπτυχθεί ο ακροδεξιός λαϊκισμός. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, θεωρεί ότι το σύνθημα «δεν πάει άλλο» πρέπει να βρει μια πειστική απάντηση και όσοι είναι εγκλωβισμένοι στη νοσηρότητα του καναπέ να σηκωθούν και να αγωνιστούν. Πώς; Ζητούμενο.
Η φωνή που ακούστηκε από την αίθουσα κατά τη διάρκεια της ομιλίας Τσίπρα την Τετάρτη τού έδωσε μια προοπτική: «Ανέβα στο άλογο και ξεκινάμε» τον παρότρυνε ένας θεατής. Σίγουρα την άκουσε.
Ανάγωγα
Σε μια παράσταση που είναι sold out, αν ξαφνικά ακυρώνονταν δύο θέσεις, μία στον εξώστη και μία στην πλατεία, ποια θα επιλέγατε;
ανεβα στο καλαμι θα ηταν καλυτερη παροτρυνση
ΑπάντησηΔιαγραφή