Το νέο δόγμα του… βασιλιά Τραμπ: «Η Αμερική πρώτη και σπουδαία – Η Ευρώπη θα αφανιστεί πολιτισμικά»
Τι σημαίνει για την Ευρώπη, το ΝΑΤΟ και τη Βενεζουέλα το δόγμα των 33 σελίδων.
20:57 5 Δεκεμβρίου 2025
Η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έδωσε στη δημοσιότητα έγγραφο σχετικά με την «Στρατηγική Εθνικής Άμυνας», στο οποίο προβλέπει την «πολιτισμική εξάλειψη» της Ευρώπης και αναφέρει ότι επιδιώκει να αποκαταστήσει την αμερικανική κυριαρχία επί της Λατινικής Αμερικής, όπως και ότι η «εποχή της μαζικής μετανάστευσης» πρέπει να τερματιστεί. Παράλληλα, η Ουάσιγκτον καθιστά σαφές ότι η Μόσχα δεν αποτελεί πια εχθρό της και ότι πρέπει πλέον να ξεπεραστεί το «ταμπού» της δίχως όρια επέκτασης του ΝΑΤΟ.
Σε ένα έγγραφο 33 σελίδων που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Τραμπ αποκαλύπτει ότι θέλει να αποκαταστήσει την «ευρωπαϊκή μεγαλοπρέπεια» σε μια ήπειρο που θεωρεί ότι μαστίζεται από οικονομική παρακμή και την «απόλυτη προοπτική της εξαφάνισης του πολιτισμού».
Το νέο δόγμα των ΗΠΑ αποτελεί ουσιαστικά μία επίσημη δήλωση ότι η Αμερική θα γίνει ξανά σπουδαία, εσωστρεφής, αλλά και ισχυρή στρατιωτικά και οικονομικά, ενώ παράλληλα θα έχει αυξημένη επιρροή στο δυτικό ημισφαίριο. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει προτεραιότητα η ειρήνη στην Ευρώπη, αλλά η ασφάλεια των συνόρων των Ηνωμένων Πολιτειών. Γι’ αυτό το λόγο σημειώνεται σκληρή αντιμεταναστευτική πολιτική, αλλά και στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του εμπορίου ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική και την ευρύτερη περιοχή της Καραϊβικής.
Κάθε νέα κυβέρνηση δημοσιεύει παραδοσιακά την Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας στην αρχή της θητείας της, ως έναν τρόπο να καθοδηγήσει τον μελλοντικό προϋπολογισμό και τις πολιτικές της για τα επόμενα χρόνια. Προηγείται της «Εθνικής Στρατηγικής Άμυνας», η οποία τελικά τροφοδοτεί την «Παγκόσμια Αναθεώρηση Στάσης» – το σχέδιο του Λευκού Οίκου για τη στάθμευση (ή την απόσυρση) αμερικανικών στρατευμάτων σε όλο τον κόσμο, το οποίο έχει ανησυχήσει τους Ευρωπαίους για μήνες.
Το μεγαλύτερο μέρος της νέας προσέγγισης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα περιλαμβάνει σχέδια για τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών, τη μετανάστευση και την οικονομική δύναμη της Κίνας και την υπεροχή της στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού. Το κεφάλαιο για την Ευρώπη επικεντρώνεται περισσότερο στην κριτική του τρόπου ζωής, των καταναλωτικών συνηθειών και των εκλογικών προτιμήσεων των Ευρωπαίων.
O ευρωπαϊκός πολιτισμός κινδυνεύει να «αφανιστεί»
H κυβέρνηση δήλωσε ότι οι πολιτιστικές και πολιτικές αποτυχίες της Ευρώπης αποτελούν μεγαλύτερη απειλή για τον τρόπο ζωής της ηπείρου από την κακή οικονομική της απόδοση. «Αυτή η οικονομική παρακμή επισκιάζεται από την πραγματική και πιο αυστηρή προοπτική της εξάλειψης του πολιτισμού», ανέφερε η έκθεση. «Εάν οι τρέχουσες τάσεις συνεχιστούν, η ήπειρος θα είναι αγνώριστη σε 20 χρόνια ή και λιγότερο».
Η Γερμανία δέχεται ιδιαίτερη κριτική. Με τον χαρακτηριστικό τρόπο του Τραμπ, η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωπαϊκής ηπείρου είναι στόχος έντονης κριτικής για τις εμπορικές της σχέσεις με την Κίνα και για την αγορά ενέργειας από τη Ρωσία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας δήλωσε την Παρασκευή ότι η χώρα δεν χρειάζεται «συμβουλές από έξω», σύμφωνα με το AFP. Ερωτηθείς για τη στρατηγική, ο Johann Wadephul τόνισε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι και θα παραμείνουν ο σημαντικότερος σύμμαχός μας στη συμμαχία (του ΝΑΤΟ). Αυτή η συμμαχία, ωστόσο, επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση ζητημάτων πολιτικής ασφάλειας».
Σε τρεις σελίδες, η αμερικανική κυβέρνηση προωθεί «πατριωτικά ευρωπαϊκά κόμματα», καταγγέλλει «ασταθείς μειοψηφικές κυβερνήσεις», επικρίνει την «απώλεια εθνικής ταυτότητας και αυτοπεποίθησης» και, φυσικά, στοχεύει την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Θέλουμε η Ευρώπη να παραμείνει ευρωπαϊκή, να ανακτήσει την αυτοπεποίθηση του πολιτισμού της και να εγκαταλείψει την αποτυχημένη της εστίαση στην ασφυκτική ρύθμιση», αναφέρει το έγγραφο, το οποίο μπορεί να ερμηνευθεί ως ένα ακόμη παράδειγμα περιφρόνησης για τις τεχνολογικές πολιτικές της ΕΕ και ως υπαινιγμός για τη νοσταλγία του Τραμπ για αυτό που θεωρούσε μια πιο μεγαλοπρεπή Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει λεπτομερώς τη στρατηγική την Παρασκευή. «Δεν είμαστε ακόμη σε θέση να σχολιάσουμε τίποτα από αυτά», δήλωσε η επικεφαλής εκπρόσωπος της Επιτροπής,Πάολα Πινό, στους δημοσιογράφους.
Όταν ρωτήθηκε από το Euractiv εάν η Επιτροπή συμφωνεί με τον ισχυρισμό της στρατηγικής ότι η ΕΕ είναι ένας «διακρατικός οργανισμός που υπονομεύει την πολιτική ελευθερία και κυριαρχία», η Πίνο απάντησε: «Απολύτως όχι».
Σχετικά με την ελευθερία του λόγου, πρόσθεσε ότι οι Βρυξέλλες και η Ουάσινγκτον «συμφώνησαν να διαφωνήσουν με τον τρόπο που ορισμένοι άνθρωποι στις ΗΠΑ βλέπουν τη νομοθεσία μας».
Αν και οι ΗΠΑ περιγράφουν την Ευρώπη με απαισιόδοξους όρους, δεν έχουν καμία πρόθεση να την εγκαταλείψουν. Το έγγραφο το καθιστά σαφές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ευρώπη είναι απαραίτητη για την επιδίωξη της κυριαρχίας των ΗΠΑ στην οικονομία του δυτικού ημισφαιρίου.
Μεταξύ των τρόπων για να επιτευχθεί αυτό είναι η λήξη του πολέμου στην Ουκρανία και η αποφυγή περαιτέρω συγκρούσεων με τη Ρωσία, κάτι που, σύμφωνα με τη στρατηγική, θα «σταθεροποιήσει» την οικονομία της ηπείρου.
Ωστόσο, είναι προφανές ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα επιλέξει τους συμμάχους της με βάση την εξέλιξη της πολιτικής, της οικονομίας και της στρατιωτικής δύναμης κάθε χώρας μετά τη δέσμευση να δαπανήσει το 5% του ΑΕΠ για στρατιωτικές δαπάνες.
Με λίγα λόγια: θα συνεργαστούν με «συμμάχους που επιθυμούν να αποκαταστήσουν την παλιά τους μεγαλοπρέπεια».
Το να είσαι στρατιωτικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ ή μακροπρόθεσμος εταίρος δεν σε καθιστά «αξιόπιστο» φίλο αν δεν διαθέτεις ισχυρό στρατό και οικονομία, γράφουν. Και αν γίνεις «κυρίως μη ευρωπαϊκός», κάτι που η αμερικανική κυβέρνηση είναι πεπεισμένη ότι θα συμβεί σε ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ, η συμμαχία σου με τις ΗΠΑ θα επανεξεταστεί.
Έτσι, η στρατηγική των ΗΠΑ είναι να φέρουν την Ευρώπη να σταθεί στα δικά της πόδια, το οποίο περιλαμβάνει τη φροντίδα της δικής της άμυνας και την απομάκρυνση από την Κίνα.
Το έγγραφο δίνει επίσης μια σύντομη προεπισκόπηση του τι να περιμένουμε από την Εθνική Αμυντική Στρατηγική και την Αναθεώρηση της Παγκόσμιας Στάσης που αναμένεται αυτό το μήνα.
«Ασφάλεια συνόρων»
Υπογραμμίζοντας τις προσπάθειες για αύξηση του αμερικανικού ενεργειακού εφοδιασμού, το κείμενο υποστηρίζει ότι «ο ιστορικός λόγος» που είχε η Αμερική για να εστιάζει στη Μέση Ανατολή «θα μειωθεί».
Το έγγραφο αυτό ζητά επίσης «την αποκατάσταση της αμερικανικής κυριαρχίας» επί της Λατινικής Αμερικής και προαναγγέλλει μια «αναπροσαρμογή» της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στον κόσμο, «για την αντιμετώπιση επειγουσών απειλών στην ήπειρό μας και την απόσυρση από θέατρα, η σημασία των οποίων για την αμερικανική εθνική ασφάλεια έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια ή δεκαετίες».
Αναφορικά με την Κίνα, το έγγραφο επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις υπέρ μιας «ανοικτής και ελεύθερης» περιοχής Ασίας – Ειρηνικού, αλλά δίνει περισσότερη έμφαση στον οικονομικό ανταγωνισμό.
Παράλληλα οι ΗΠΑ καλούν την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα να κάνουν περισσότερα για να υποστηρίξουν την άμυνα της Ταϊβάν έναντι της Κίνας.
«Πρέπει να ενθαρρύνουμε αυτές τις χώρες να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, με έμφαση στις δυνατότητες που απαιτούνται για την αποτροπή των αντιπάλων» προκειμένου να μην επιτεθούν στην Ταϊβάν, αναφέρει το έγγραφο.
Αποκατάσταση σχέσεων με τη Ρωσία
Στη σύνοψη των προτεραιοτήτων των ΗΠΑ έναντι της Ευρώπης, το κείμενο αναφέρει το εξής: «Καλλιέργεια αντίστασης στην τρέχουσα πορεία της Ευρώπης εντός των ευρωπαϊκών εθνών», και δίνει ως παράδειγμα τη σχέση της Ευρώπης με τη Ρωσία: «Αυτή η έλλειψη αυτοπεποίθησης είναι πιο εμφανής στη σχέση της Ευρώπης με τη Ρωσία.
(…) Ως αποτέλεσμα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκές σχέσεις με τη Ρωσία είναι πλέον βαθιά εξασθενημένες και πολλοί Ευρωπαίοι θεωρούν τη Ρωσία ως υπαρξιακή απειλή. Η διαχείριση των ευρωπαϊκών σχέσεων με τη Ρωσία θα απαιτήσει σημαντική διπλωματική εμπλοκή των ΗΠΑ, τόσο για την αποκατάσταση των συνθηκών στρατηγικής σταθερότητας σε όλη την Ευρασιατική έκταση όσο και για τον μετριασμό του κινδύνου σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και ευρωπαϊκών κρατών.
Είναι βασικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών να διαπραγματευτούν μια ταχεία παύση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία, προκειμένου να σταθεροποιήσουν τις ευρωπαϊκές οικονομίες, να αποτρέψουν την ακούσια κλιμάκωση ή επέκταση του πολέμου και να αποκαταστήσουν τη στρατηγική σταθερότητα με τη Ρωσία, καθώς και να επιτρέψουν την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τις εχθροπραξίες, ώστε να επιτρέψουν την επιβίωσή της ως βιώσιμο κράτος
ΝΑΤΟ
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, μέσω του πρόσφατου εγγράφου στρατηγικής, δηλώνει ότι η αμερικανική πολιτική έναντι της Ευρώπης θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στο να «τερματιστεί η αντίληψη, και να αποτραπεί η πραγματικότητα, του ΝΑΤΟ ως μιας διαρκώς επεκτεινόμενης συμμαχίας». Αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή από τη δεκαετή, διακομματική υποστήριξη της πολιτικής «ανοιχτής πόρτας» του ΝΑΤΟ.
«Μακροπρόθεσμα, είναι κάτι παραπάνω από πιθανό ότι μέσα σε λίγες δεκαετίες το αργότερο, ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ θα γίνουν στην πλειονότητά τους μη Ευρωπαία.
«Ως εκ τούτου, είναι ανοιχτό το ερώτημα αν θα δουν τη θέση τους στον κόσμο ή τη συμμαχία τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες με τον ίδιο τρόπο όπως εκείνοι που υπέγραψαν τον χάρτη του ΝΑΤΟ» αναφέρει το έγγραφο.
Γι’ αυτό και θεωρεί ότι πρέπει να τερματιστεί η αντίληψη «της πραγματικότητας του ΝΑΤΟ ως μιας διαρκώς επεκτεινόμενης συμμαχίας».
«Βέλη» Τραμπ για τη μαζική μετανάστευση
Οι ΗΠΑ έχουν επίσης ενθαρρύνει ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες να αναστείλουν το σχέδιο της ΕΕ για την αποδέσμευση νέων κονδυλίων ύψους περίπου 90 δισ. ευρώ (105 δισ. δολάρια) που χρειάζεται η Ουκρανία για να συνεχίσει τον αγώνα της ενάντια στη ρωσική εισβολή, σύμφωνα με διπλωμάτες που μίλησαν στο Bloomberg.
Η έκθεση κατηγορεί την ΕΕ για πολλά από τα προβλήματα της Ευρώπης, λέγοντας ότι η Ένωση έχει υπονομεύσει τις πολιτικές ελευθερίες και δεν έχει καταφέρει να περιορίσει τη μετανάστευση, η οποία, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, τροφοδοτεί τις κοινωνικές εντάσεις. Η έκθεση επιτίθεται επίσης σε αυτό που αποκαλεί λογοκρισία και περιορισμούς στα πολιτικά κινήματα της αντιπολίτευσης.
Οι κύριοι στόχοι των ΗΠΑ στην Ευρώπη θα είναι να εξασφαλίσουν τον γρήγορο τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, να καλλιεργήσουν «αντίσταση στην τρέχουσα πορεία της Ευρώπης εντός των ευρωπαϊκών χωρών», να ανοίξουν τις αγορές της ηπείρου για τις αμερικανικές εταιρείες και να αποτρέψουν την περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ, αναφέρει η έκθεση.
«Η Ευρώπη παραμένει στρατηγικά και πολιτισμικά ζωτικής σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει η έκθεση. «Όχι μόνο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την Ευρώπη — κάτι τέτοιο θα ήταν αυτοκαταστροφικό για τους στόχους αυτής της στρατηγικής».
Η Ουάσινγκτον αναφέρει εξάλλου ότι «η εποχή της μαζικής μετανάστευσης πρέπει να τερματιστεί. Η ασφάλεια των συνόρων είναι βασικό στοιχείο της εθνικής ασφάλειας», τονίζει, την ώρα που ο Τραμπ έχει αυστηροποιήσει πολύ την αμερικανική μεταναστευτική πολιτική.
«Πρέπει να προστατεύσουμε τη χώρα μας από εισβολές, όχι μόνο από την ανεξέλεγκτη μετανάστευση, αλλά και από διασυνοριακές απειλές όπως η τρομοκρατία, τα ναρκωτικά, η κατασκοπεία και η διακίνηση ανθρώπων», συνεχίζει το έγγραφο.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες Ιθαγένειας και Μετανάστευσης (USCIS) ανακοίνωσαν την Τρίτη ότι αναστέλλουν την εξέταση όλων των αιτήσεων για την παροχή «πράσινης κάρτας»– καθεστώς μόνιμης παραμονής στις ΗΠΑ– αλλά και για πολιτογράφηση που έχουν υποβληθεί από πολίτες 19 χωρών. Χθες, Πέμπτη, πρόσθεσαν ότι μειώνεται η διάρκεια αδειών εργασίας για πολλές κατηγορίες μεταναστών.
Δεν υπάρχουν σχόλια