Ποιοι ποντάρουν λοιπόν στον Τσίπρα και γιατί

Βρίσκεται προφανώς σε εξέλιξη ένα σχέδιο επανατοποθέτησης του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σκηνικό. Επιχειρείται όμως αυτό με την επαναφορά της ατμόσφαιρας και της συνθήκης στην οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέτυχε αλλεπάλληλους εκλογικούς θριάμβους από το 2019 και έπειτα 

Protagon Team 27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025, 11:00 

Ανεξαρτήτως περιεχομένου, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα είναι απλώς ένα όχημα ή, απλούστερα, μια επινοημένη αφορμή για τα επόμενα πολιτικά του σχέδια. 

Ο χρόνος στον οποίο θα εκδηλωθούν αυτά φαίνεται ότι απέχει ακόμη, ενώ όσο παραμένουν άγνωστα δικαιολογούν και την απορία ως προς το αν τελικά θα ξεδιπλωθούν ή αν θα παραμείνουν σε ένα ράφι, μέχρι νεωτέρας. 

Μέχρι στιγμής, τα βήματα που έχει κάνει ο πρώην πρωθυπουργός από τη στιγμή που έχασε (και) τις εκλογές του 2023 προδίδουν εν γένει τις προθέσεις του, δεν προδιαγράφουν όμως καμία εξέλιξη. 

Η παρατήρηση, ωστόσο, των πολιτικών κινήσεών του, αλλά και όσων τις παρακολουθούν, τις προβάλλουν και τις υποστηρίζουν, λιγότερο ή περισσότερο άτσαλα, μπορεί να φανερώνουν πολλά για το ποιοι θέλουν και επιδιώκουν την επιστροφή του Τσίπρα, ενδεχομένως και με κεντρικό ρόλο στην πολιτική σκηνή. 

Ενα από τα σίγουρα είναι ότι τα μέχρι στιγμής βήματα προς την πολιτική αναβάπτιση του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ έχουν ενθουσιάσει τον εκδοτικό οίκο που πόνταρε στην «Ιθάκη» και, φυσικά, τον ίδιο τον συγγραφέα. Η προσδοκία της εκδοτικής επιτυχίας έχει επαληθευθεί, έστω και αν το περιεχόμενο της έκδοσης μόνο αντιδράσεις προκαλεί, από όποια πολιτική πλευρά και αν προέρχονται – αυτό είναι, προφανώς, ένα μυστικό της εκδοτικής επιτυχίας, η υποδαύλιση αντιδράσεων. 

Κατά τα φαινόμενα, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα επιθυμεί και η κυβέρνηση, ειδικώς όσο διαπιστώνεται ότι σε μεγάλη μερίδα του κόσμου ο πρώην πρωθυπουργός ξυπνά μνήμες και αντιδράσεις της περιόδου της δικής του διακυβέρνησης. Υπό αυτήν την έννοια, το πρόσωπό του και μόνο δείχνει να επανενεργοποιεί το πάλαι πότε αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, που τα τελευταία χρόνια είχε εξασθενήσει. 

Παρακολουθώντας την κάλυψη και τους σχολιασμούς των αποσπασμάτων της «Ιθάκης» από μερίδα του Τύπου και συγκεκριμένους αρθρογράφους διαπιστώνει κανείς σχετικά εύκολα και τα (λεγόμενα συστημικά) media που σε αυτή τη φάση στηρίζουν τον Αλέξη Τσίπρα, αναλόγως και της διακύμανσής της σχέσης τους με την κυβέρνηση. 

Στο πεδίο αυτό, άλλωστε, είναι γνωστός ο κύκλος συνομιλητών του Αλέξη Τσίπρα από τον επιχειρηματικό κόσμο – που διατηρούσαν ένα καλό (έως και πολύ καλό) επίπεδο σχέσεων και συνεννόησης μαζί του όσο βρισκόταν στην κυβέρνηση. 

Ως προς αυτό το συγκεκριμένο σημείο, είναι απολύτως συμβατή και βολική η προσπάθεια του πρώην πρωθυπουργού να αποκηρύξει σχεδόν το σύνολο των πολιτικών συνεργατών του της περιόδου 2010-2023, με την ελπίδα ότι έτσι θα αναδειχθεί ο ίδιος ως φορέας της ανανέωσης και της προσδοκίας επανασυσπείρωσης της αντιπολίτευσης στα αριστερά της ΝΔ, ως θεωρητικής εναλλακτικής λύσης απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. 

Τα βήματα που προηγήθηκαν του σημερινού σταδίου δείχνουν επίσης πολλά για τους ευρύτερους κύκλους που μπορεί να προσδοκούν μια επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα. 

Ενδεικτική και μέχρι ενός σημείου διαφωτιστική ήταν η ασυνήθιστα μακρά περίοδος παραμονής του στις ΗΠΑ την άνοιξη του 2025, επί σχεδόν έναν μήνα. Είχε οργανωθεί τότε ένας κύκλος διαλέξεων στο Χάρβαρντ και μια σειρά συναντήσεων με εκπροσώπους της αριστερής πολιτικής σκηνής και διανόησης. Κάποιοι από αυτούς υπήρξαν κατά το παρελθόν συνομιλητές και σύμβουλοι του Γιώργου Παπανδρέου, ενώ ο συγκεκριμένος κύκλος είναι πάντοτε πρόθυμος να ακούσει θεωρητικές προσεγγίσεις εκπροσώπων της Αριστεράς από την Ευρώπη. 

Στις ΗΠΑ είχε πάντως «καταφύγει» επί δύο εβδομάδες ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και αμέσως μετά τη συντριπτική ήττα του στις εκλογές του 2023, λίγο προτού εμφανιστεί στο προσκήνιο ο Στέφανος Κασσελάκης, επίσης προερχόμενος από τις ΗΠΑ. 

Σημαίνουν όλα αυτά κάτι ως προς την αποδοχή του Αλέξη Τσίπρα από τον «αμερικανικό παράγοντα»; Δεν είναι απαραίτητο και πάντως στο καθαρά πολιτικό πεδίο δεν υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις. Ισως κάποιες απαντήσεις σε αυτά να δοθούν από το αν θα παραστεί στην κεντρική εκδήλωση για την παρουσίαση της «Ιθάκης» στο Παλλάς στις 3 Δεκεμβρίου η πρέσβειρα των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφποϊλ. 

Μέχρις ότου πάντως ξεκαθαρίσει το τοπίο και ανακοινωθεί ποια ακριβώς είναι τα πολιτικά σχέδια του Αλέξη Τσίπρα και όσων ποντάρουν σε αυτόν, ένα στοιχείο είναι αισθητό. Οτι ο ίδιος και ο κύκλος των υποστηρικτών του επιχειρούν αυτή την περίοδο να επαναφέρουν μία συνθήκη και μία ατμόσφαιρα που επικράτησε στη χώρα κατά την περίοδο 2015-2019. Ηταν όμως αυτή ακριβώς η συνθήκη που οδήγησε στις αλλεπάλληλες συντριπτικές ήττες του. 

protagon.gr